Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΑΥΡΙΑΝΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008

Άρθρο του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ 

(ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΝΩΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΩΝ)

Διαχρονικά το φαινόμενο των κατασχέσεων και πλειστηριασμών στην Ελλάδα, χωρίζεται σε δύο χρονικές περιόδους. Η πρώτη χρονικά περίοδος τοποθετείται χρονικά από το 1981 μέχρι και .το 1998, ο προσδιορισμός της παραπάνω περιόδου γίνεται με Βάση την ακόλουθη αιτιολογία: το 1981 λαμβάνεται ως η ιστορική αρχή έναρ­ξης του φαινομένου, λόγω της εφαρμογής της αποφάσεως 289 της νομισματικής επι­τροπής, με Βάση τον οποίο επιτρεπόταν ο ε­κτοκισμός των τόκων, άνευ χρονικού ή άλ­λου περιορισμού. Ήταν η απαρχή του μείζο­νος θέματος των παράνομων και καταχρη­στικών πανωτοκιών, που ταλάνισαν και συ­νεχίζουν να ταλανίζουν την ελληνική οικονο­μία, κοινωνία, αλλά και τρέχουσα πολιτική ε­πικαιρότητα έως και σήμερα. Στην χρονική αυτή περίοδο, τοποθετείται η πρώτη γενιά των εγκλωβισμένων στο τραπεζικό σύστημα. Μία αξιόπιστη εκτίμηση και προσέγγιση μας επιτρέπει να αναφέρουμε σαν πλησιέστερο προς την πραγματικότητα νούμερο πλειστη­ριασμών και κατασχέσεων για την παραπά­νω χρονική περίοδο, αυτό των 600.000. Η περίοδος: 1998 με 2000 χαρακτηρίζεται ιστο­ρικά ως μία μεταβατική περίοδος. Η δεύτερη ιστορικά περίοδος το­ποθετείται το χρονικό διάστημα 2000 έως και σήμερα. Ο λόγος που η έναρξη της δεύτερης ιστορικά περιόδου τοποθετείται το 2000 είναι ότι ακριβώς εκείνη την χρονική συγκυρία έγιναν αλλεπάλληλες νο­μοθετικές προσπάθειες από το πολιτικό σύστημα της χώρας, για την επίλυση του θέματος των παράνομων και καταχρηστικών πανωτο­κιών. Επίσης το 2001 απελευθερώθηκαν με σχετική απόφαση του διοικητή της Τραπέζης Ελλάδος τα όρια δανεισμού της καταναλωτι­κής πίστης. Στη δεύτερη αυτή χρονική περίοδο ανήκει η δεύτερη γε­νιά των εγκλωβισμένων, η οποία εστιάζεται κυρίως στην καταναλωτι­κή και στη στεγαστική πίστη. Η μη εξυπηρέτηση των δανείων από νοι­κοκυριά και από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δημιουργεί ένα ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων, καθότι η κατανάλωση θα μειωθεί, τα εγχώρια προϊόντα θα πληγούν εξίσου με τα εισαγόμενα και οι ρυθμοί ανάπτυ­ξης, θα υποστούν περαιτέρω πλήγμα. Λυσιτελής συνέπεια των ανω­τέρω θα είναι το γεγονός ότι η ανεργία θα αρχίσει να αυξάνεται και πάλι με ανησυχητικούς ρυθμούς. Ενδεικτικό των τάσεων που δη­μιουργούνται αποτελεί το γεγονός ότι σύμφωνα μέ στοιχεία που έχουν δει το φως τις δημοσιότητας, 30.000 στεγαστικά δάνεια που εκταμιεύθηκαν την τελευταία διετία έχουν σταματήσει να εξυπηρετού­νται. Η τάση αυτή ..δυστυχώς θα συνεχίσει με αυξητικούς ρυθμούς, λόγω του γεγονότος, ότι σε μεγάλο αριθμό στεγαστικών δανείων, τα οποία εκταμιεύτηκαν το 2004, 2005 και 2006, οι τράπεζες πρόσφε­ραν σταθερό επιτόκιο, για μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο, το ο­ποίο μετά τη λήξη της μετατρέπεται σε κυμαινόμενο, άμεσα σήμερα καθώς και τα επόμενα χρόνια, δηλαδή το 2008,2009 και 2010, ανα­μένεται λήξη της περιόδου ισχύος του οταθερού επιτοκίου, οπότε στις δόσεις δεκάδων χιλιάδων νοικοκυριών, που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια, θα ενσωματωθούν απότομα, τουλάχιστον οι 8 αυξήσεις του παρεμβατικού επιτοκίου από τη κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα. Αυτό το γεγονός από μόνο του θα αποτελέσει ένα επιτοκιακό σοκ, που είναι πολύ πιθανόν να μην μπορέσει να αφομοιωθεί από τους οικογενεια­κούς προϋπολογισμούς, οδηγώντας έτσι σε αδυναμία αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων. Χαρακτηριστικά και ενδεικτικά ανα­φέρουμε, ότι το 2006 στο Πρωτοδικείο Αθηνών κατατέθηκαν περί­που 14.500 αιτήσεις, κατασχέσεων και πλειστηριασμών, ενώ το 2007 κατατέθηκαν περίπου 18.000 αιτήσεις κατασχέσεων και πλειστηρια­σμού. Το Ιο 2μηνο του 2008 στο ειρηνοδικείο Αθηνών, κατατέθηκαν περίπου 5.500 αιτήσεις, κατασχέσεων και πλειστηριασμών, εμφανί­ζοντας έτσι ανάγλυφα τόν δείκτη οικονομικής ασφυξίας, στον οποίο έχουν οδηγηθεί τα ελληνικά νοικοκυριά. Εκτιμάται ότι μέσα στο 2008 σύμφωνα με τις έως τώρα τάσεις και ενδείξεις περίπου 20.000 επι­πλέον στεγαστικά δάνεια, είτε θα σταματήσουν πλήρως να εξυπηρε­τούνται είτε θα καθυστερούν από 1 έως 3 δόσεις. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, των αναγκαστικών πωλήσεων καθώς, από κύκλους της κτηματαγορά εκτιμάται ότι για την 3ετία 2005,2006 και 2007 σημειώ­θηκαν περίπου. 150.000 έως 160,000 αναγκαστικές πωλήσεις, με πλησιέστερο νούμερο προς την πραγματικότητα αυτό των 120.000.

Η ανοδική τάση του φαινομένου αυτού, θα κορυφωθεί την 2ετία 2011-2012 όταν και εκτιμάται ότι σε πανελλαδική κλίμακα οι αιτήσεις κοιασχέσεων και πλειστηριασμών, θα φτάσουν περίπου τις 200 000 έως-250.000.

Ας σχολιάσουμε τις νομοθετικές προσπάθειες επίλυσης που έχουν σημειωθεί μέχρι σήμερα.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 39 Ν. 3259/2004

Ο παραπάνω νόμος ψηφίστηκε, προκειμένου να δώσει μία οριστι­κή λύση στο θέμα τωγ παράνομων και καταχρηστικών πανωτοκιών, που αφορά κυρίως την 1η γενιά των εγκλωβισμένων. Στην πράξη η εφαρμογή του απέτυχε, διότι η λύση που έδωσε αφόρούσε κυρίως κάποια χιλιάδες δάνεια, που Βρισκόντουσαν ακόμα εν ζωή των χρονικών περιόδων προτού 1990. Δεν έδωσε επίσης λύση στο θέμα των ακινήτων που περιήλθαν στην ιδιοκτησία των τραπεζών, διά μέσου των παράνομων και καταχρηστικών πλειστηριασμών, κάτι που ενώ προβλεπόταν στο σχέδιο νόμου που είχε φέρει προ των εκλογών του 2004 η Ν.Δ. στη Βουλή και υπογραφόταν από 25 σημερινούς υπουρ­γούς και βουλευτές της Ν.Δ. ως διά μαγείας, μετά τις εκλογές και κα­τά τη σύνταξη του άρθρου 39 εξαφανίστηκε. Το όλο θέμα χρήζει ά­μεσης νομοθετικής επαναφοράς στη Βουλή, προκειμένου να λυθεί τελεσίδικα και οριστικά, ενσωματώνοντας στον υπό ψήφιση καινούρ­γιο νόμο την νομολογία που έχει δημιουργηθεί διαμέσου σημαντι­κών δικαστικών αποφάσεων.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 3587/2007

Τον Ιούλιο του 2007 ψηφίστηκε μία διάταξη, στον νόμο περί προ­στασίας του καταναλωτή (άρθρο 14, Ν. 3587/2007), σύμφωνα με την οποία οι τράπεζες δεν μπορούν να κατασχέσουν για χρέη την 1η και μοναδική κατοικία. Πιο συγκεκριμένα βάσει της διάταξης, για να μην κατασχεθεί το ακίνητο πρέπει να μην είναι υποθηκευμένο, το χρέος να είναι έως 10,000 και να προέρχεται από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες και επίσης πρέπει ο δανειολήπτης, να ασκήσει α­νακοπή και να προσβάλει την απόφαση για διαταγή πληρωμής από την τράπεζα μέσα σε προθεσμία Ιδημερών. Δηλαδή με άλλα λόγια, ζητείται από· κάποιον που χάνει το σπίτι του για 1000 και 1500 ευρώ, να ξοδεύσει για δικαστικά έξοδα τουλάχιστον 1000 ευρώ και να τρέ­χει στα δικαστήρια για να αποδείξει το αυτονόητο, δηλαδή την αδυ­ναμία του να ξεχρεώσει. Ο συγκεκριμένος νόμος αποτελεί κενό γράμμα, είναι ανεφάρμοστος στην πράξη και απαιτείται η άμεση νο­μοθετική επαναφορά στη Βουλή.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

Μία μόνο λέξη την χαοακιηρίζει: ΑΝΥΠΑΡΚΤΗ και με βαρύτατες ευθύνες για την σημερινή κατάσταση. Είναι καθαρά πολιτικού χαρα­κτήρα το ζήτημα. Το ερώτημα που προκύπτει Βασανιστικό και αγω­νιώδες είναι: το πολιτικό σύστημα της χώρας, υπό την παρούσα δομή και μορφή του, έχει την δυνατότητα να συγκρουστεί με το τραπεζικό καρτέλ και να επιβάλει τις έννοιες, της ευνομίας, της ισοπολιτείας και του κράτους δικαίου;